Hoorn hanteert voor de bepaling van belastingtarieven drie uitgangspunten:

1. Hoornse burgers en bedrijven worden niet zwaarder belast dan voor de gemeentelijke financiële huishouding noodzakelijk is.
2. Wij houden zoveel mogelijk vast aan het uitgangspunt om de belastingen niet meer dan trendmatig te verhogen.
3. Tarieven van leges en retributies zijn kostendekkend, tenzij er maatschappelijke argumenten zijn dat niet te doen.

De onroerende zaakbelasting (OZB), hondenbelasting, toeristenbelasting en precariobelasting zijn algemene belastingen. Dit betekent dat geen direct verband is met gemeentelijke uitgaven. De opbrengsten zijn vrij te besteden. De opbrengst van de reclamebelasting, rioolheffing, parkeerbelastingen en afvalstoffenheffing zijn voor een specifiek doel en worden aangemerkt als bestemmingsheffingen. Retributies zijn vergoedingen voor een persoonlijke dienst. Bijvoorbeeld: leges die je betaalt voor je paspoort, rijbewijs of een omgevingsvergunning.

Onroerende zaakbelasting (OZB)
De OZB is een algemene heffing zonder specifieke bestemming. Het Rijk stelt jaarlijks vast hoeveel procent de OZB-opbrengst landelijk mag stijgen. Dit wordt de ‘macronorm’ genoemd. Deze macronorm voorkomt een te hoge stijging van de OZB-lasten. Vanaf 2020 wordt een benchmark woonlasten ingevoerd om jaarlijks de ontwikkeling van de lokale lasten inzichtelijker te maken. Daarmee komt een einde aan het monitoren met de macronorm onroerende zaakbelasting (OZB).

Hondenbelasting
De gemeente controleert elk jaar ongeveer 10.000 huishoudens voor de hondenbelasting. Door de controle worden steeds weer honden opgespoord waarvoor geen hondenbelasting wordt betaald. Zo blijft het hondenbestand actueel en kan de geraamde opbrengst worden gerealiseerd. Het heffen van hondenbelasting heeft als effect dat het hondenbezit beheersbaar blijft.

Afvalstoffenheffing
HVC (Huisvuilcentrale) haalt voor de Westfriese gemeenten het huisvuil op. HVC berekent de kosten door aan de gemeente. Via de afvalstoffenheffing worden deze kosten doorberekend aan de huishoudens in Hoorn. De gemeenteraad bepaalt het tarief voor één- en meerpersoonshuishoudens. De gemeente zet zich als aandeelhouder in voor het niet meer dan trendmatig stijgen van de tarieven van HVC.

Rioolheffing
Via de rioolheffing verhalen we de kosten voor het riool op eigenaren en gebruikers van panden. De eigenaar betaalt de kosten van de infrastructuur, zoals vervanging en renovatie. De gebruiker betaalt de kosten van het dagelijks functioneren van de riolering, zoals schoonhouden en zuigen van straat- en trottoirkolken. In een periode van 50 jaar moet 100% kostendekking worden gerealiseerd. In het Rioleringsplan 2016 – 2021 is vastgelegd dat de tarieven voor de rioolheffingen jaarlijks 2,8% stijgen. Dit is nodig om de investeringen voor de komende jaren volledig kostendekkend te kunnen uitvoeren. In programma 7 staat meer informatie over de rioleringen.

Precariobelasting
Precariobelasting wordt betaald voor het gebruik van openbare grond, bijvoorbeeld door terrassen, zonneschermen, uitstallingen of bouwmateriaal. Hieronder vallen ook de marktgelden. Reclamevoorwerpen worden belast met reclamebelasting en niet ook aangeslagen voor de precariobelasting.

Reclamebelasting
De reclamebelasting is in 2009 op verzoek van de ondernemers ingevoerd om de Hoornse economie en het ondernemersklimaat te versterken. Met de opbrengst wordt het Lokaal Ondernemers Fonds van gelden voorzien. Die daarmee opdracht geeft activiteiten uit te voeren op het gebied van park- en binnenstadmanagement en promotie van Hoorn. In 2020 geven wij samen met de ondernemers invulling aan een nieuwe financieringssystematiek voor het Lokaal Ondernemers Fonds.

Parkeerbelasting
In het kader van de parkeerregulering wordt parkeerbelasting geheven van motorvoertuigen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen 'betaald' parkeren en vergunning parkeren. De inkomsten van parkeren worden gestort in de reserve Parkeren en infrastructuur.

Leges
Leges moeten worden betaald omdat de gemeente een persoonlijke dienst aan een aanvrager heeft verleend. Bijvoorbeeld het voltrekken van een huwelijk of afgeven van een paspoort of vergunning.

Havengeld
Een gebruiker betaalt havengeld om af te meren in de gemeentelijke havens. Het belastingbedrag is afhankelijk van de tijdsduur en de lengte van het vaartuig.

Begraafrechten
Begraafrechten worden betaald voor het begraven en begraven houden van overleden personen.

Toeristenbelasting
Toeristenbelasting is een algemene belasting die is ingevoerd vanuit het gedachtegoed om het gebruik van voorzieningen door toeristen te financieren. De gemeente hanteert dag- en nachttoeristen belasting. Voor de gemeentelijke haven wordt watertoeristenbelasting geheven.
Eind 2019 volgt een evaluatie waarin de effecten van de invoering van de toeristenbelasting in kaart zijn gebracht. Dit kan voor 2020 mogelijk leiden tot aanpassing van de verordening.

Wie een inkomen rond het sociale minimum heeft, kan een verzoek om kwijtschelding indienen. Bij de beoordeling van het verzoek om kwijtschelding kijkt de gemeente naar:

• de hoogte van het inkomen
• het vermogen (spaartegoed, overwaarde eigen woning, waarde auto)

In de Verordening Kwijtschelding is bepaald dat de gemeente kwijtschelding kan verlenen voor OZB, riool- en afvalstoffenheffing. Een groot deel van de inwoners die een inkomen rond het minimum heeft, ontvangt geautomatiseerd kwijtschelding. Sinds 2018 kan ook digitaal kwijtschelding worden aangevraagd.
Vanaf 2017 kunnen ondernemers die op een sociaal minimum ondernemen, kwijtschelding aanvragen. Door de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en het fluctuerende economische perspectief, is het lastig aan te geven hoe groot in 2020 het aantal toegekende kwijtscheldingsverzoeken zal zijn.

Ontwikkeling Gemeentelijke belastingdruk
Het Rijk verlaagt de komende jaren de inkomsten uit vennootschapsbelasting, loon- en inkomstenbelasting (zie miljoenennota). Matiging van de belastingen op arbeid en ondernemerschap is een belangrijk instrument om de concurrentiepositie van Nederland te bevorderen. Om het nadeel te compenseren kiest het Rijk voor het verhogen van de BTW en milieuheffingen. Deze maatregelen hebben vooral effect op de prijs die de consument voor een product moet betalen, maar raken ook de gemeenten zelf. Voorbeeld hiervan is de verhoging van de milieubelasting op de verbranding van afvalstoffen.
In 2020 zijn de begrote eigen inkomsten uit de gemeentelijke belastingheffing ongeveer 15,6% van de totale inkomsten. De verwachting is dat gemeenten voor het bekostigen van taken steeds meer afhankelijk gaan worden van eigen inkomsten.
Wij houden zoveel mogelijk vast aan het uitgangspunt om de belastingen niet meer dan trendmatig te verhogen. Hier wordt aan vastgehouden met de kanttekening dat de rijksinkomsten, zoals nu wordt ingeschat, geen gelijke tred houden met de kosten voor (extra) taakuitvoering die de gemeenten naar zich toegeschoven krijgen. Met de invoering van de toeristenbelasting heeft de gemeente geen extra belastingmogelijkheden meer om inkomsten uit te genereren. Als college uiten wij onze zorg over deze ontwikkeling.

Verbeteren kostendekkenheid rechten en leges
Het komende jaar wordt onderzocht hoe de kostendekkendheid van leges en rechten kan worden verbeterd. Naar verwachting informeren wij de gemeenteraad hierover in het tweede kwartaal van 2020.